Pieniądze

Czy sztabki złota to dobry interes?

Kiedy o inwestycji na jakimś rynku zaczynają mówić przypadkowi ludzie spotkani w windzie wielkiego biurowca, znaczy to, że trzeba z tego rynku uciekać. Tyle potoczna mądrość, którą weryfikują kolejne bańki inwestycyjne. Weryfikują zwykle pozytywnie. Zwykle, nie znaczy jednak zawsze. Bo chociaż każda bańka kiedyś pęka, nigdy nie wiadomo dokładnie kiedy ten moment nastąpi. Tak też jest ze złotem.

Jak mówi Gary P. Brinson, naukowiec i emerytowany doradca inwestycyjny w rozmowie z dziennikiem New York Times, sztabki złota to po prostu sztabki złota. Kawałek metalu. Niczego nie robią, nie przyczyniają się do powstania wartości dodanej, nie wiążą się z nimi dywidendy. Oczywiście, zdaniem Brinsona, rynek na sztabki złota istnieje, jednak jest to rynek podobny do rynku dzieł sztuki. Można na nim zarobić kupując coś taniej i sprzedając drożej, ale przedmioty te same w sobie nie generują dochodu.

Z tego samego powodu sztabki złota nie są polecane przez doradców inwestycyjnych jednego z większych funduszy, firmy Vanguard. Ich zdaniem dla typowego, przeciętnego inwestora złoto nie stanowi atrakcyjnej opcji inwestycyjnej.

Jeszcze w latach osiemdziesiątych Brinson przeprowadził badania, w których sprawdzał, jakiego rodzaju aktywa są najlepsze z inwestycyjnego punktu widzenia. Sztabki złota nie znalazły się w zestawieniu. Zdaniem Brinsona dla średnio ryzykownego portfela najlepszym sposobem na dywersyfikację byłoby przeznaczenie około 49 proc. środków na akcje rynków rozwiniętych, 6 proc. na akcje rynków wschodzących, 25 proc. na obligacje. Pozostałe składniki portfela to nieruchomości, fundusze private equity i venture capital.

Niektórzy uważają, że złoto może być zabezpieczeniem przed spadającą wartością pieniądza. Perspektywa historyczna pokazuje jednak, że nie zawsze tak jest. Od 1995 roku na przykład znacznie lepiej sprawdzały się pod tym względem akcje.

Dla kogoś, kto patrzy jedynie na wykres cen z ostatnich kilku lat wzrost cen złota może być zjawiskiem naturalnym. Nie zawsze jednak tak było. Kto kupił sztabki złota w 1980 roku, ten przez kolejnych trzydzieści lat tracił. I mimo wzrostu cen tego metalu traci nadal. Bo wówczas cena uncji wynosiła, po uwzględnieniu inflacji, 2,4 tys. dolarów. Dziś to 1,6 tys. dolarów.

Z drugiej strony ci, którzy kupili złoto na przykład dekadę temu, dzisiaj są do przodu. I to kilkukrotnie. Jeszcze przed dwoma laty cena kruszcu była dwukrotnie niższa, co oznacza, że inwestorzy mogą notować stuprocentowe zyski. Pytanie, czy trend wzrostowy się utrzyma, a jeśli tak – jak długo.

Na zainteresowanie złotem wpływ mają także różni medialni doradcy, którzy głoszą upadek pieniądza papierowego. Podobnie jak niektórzy politycy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nader często są oni powiązani z funduszami handlującymi tym kruszcem. Tak, jak jeden z republikańskich kongresmanów, głośny zwolennik przywrócenia standardu złota. Emocje tego rodzaju nigdy nie są dobrym doradcą inwestycyjnym.

Profesjonalni inwestorzy są zapewne przygotowani na spadek cen. Czy jednak są na to gotowi także ci, którzy o złotych sztabkach rozmawiają w windzie w czasie przerwy na lunch?